نمای خشک

روشهای مدرن نما سازی به روش خشک، برای اولین بار در دهه ۷۰ میلادی در آمریکا با نصب  سنگ به روش خشک در ساختمانهای بلند مرتبه طراحی و اجرا شد. امروزه در این سیستم نما سازی، پیشرفتهای قابل توجه ای صورت گرفته که این نوع نماسازی را دارای مزایا و ویژگیهای منحصر به فردی کرده است. در این نوع نماسازی می توان از متریال های متنوعی چون چوب، ورقهای کامپوزیت، سرامیک، سنگ، تراکوتا و... بر روی سازه فلزی استفاده کرد، به نحوی که ابتدا نما آهن کشی شده و متریال پوششی توسط نگهدارنده های بخصوصی به زیرسازی متصل می شوند.

این نوع نما که از متداول ترین روشهای نماسازی محسوب می شود، در کاربریهای گوناگونی  چون تجاری، مسکونی، اداری، پایانه ها، ایستگاههای مترو و یا در فضاهای داخلی بناها به کار می رود.این نوع نما که از متداول ترین روشهای نما سازی محسوب می شود، در کاربریهای گوناگونی  چون تجاری، مسکونی، اداری، پایانه ها، ایستگاههای مترو و یا در فضاهای داخلی بناها به کار می رود.

مزایای نمای خشک

 - سرعت اجرای بالا

به دلیل فقدان ملات و روشهای اجرایی سنتی و نیز استفاده از ابزار و ماشین آلات صنعتی در این روش، در این نوع نما سازی امکان اجرای نما در چندین قسمت مختلف توسط اکیپ های  مختلف، به طورهمزمان در بخشهای بالایی و پایینی ساختمان ممکن است. از طرف دیگر نماهای خشک در هر شرایط جوی قابلیت اجرا دارند و از این نظر محدودیت زمانی برای پروژه به دلیل  شرایط جوی وجود ندارد. علاوه بر همه اینها، اجرای نمای خشک را می توان با فاصله زمانی اندکی از اتمام اسکلت سازی ساختمان شروع کرد. در نتیجه سرعت اجرایی این نما تا ۵۰ درصد بالا رفته است.

- کیفیت بالا

هماهنگی رفتار مصالح در مقابل تغییرات دمایی ،کاهش خطای انسانی به دلیل تولید صنعتی مصالح مصرفی، کاهش پرت مصالح به دلیل محاسبه دقیق سیستم زیرسازی و طراحی دقیق ابعاد و پلاک ها با لحاظ کردن باز شوها، ارتفاع ساختمان و کاربری بنا و درآخر قابلیت تنظیم و رگلاژ سازه و تک تک مصالح پوششی در جهت رفع مداوم خطاها (در حد میلیمتر) در حین اجرا به بالا رفتن کیفیت کار در نماسازی خشک کمک می کند.

- کاهش هزینه

       در نماسازی خشک، از یک سو به علت کاهش وزن و حجم اسکلت نسبت به نمای اجرا شده به روش دوغابی، هزینه های تمام شده کاهش یافته و از سوی دیگر به دلیل نصب آن به روش صنعتی، هر کدام از اجزای نما اعم از فلزات زیرسازی و خود متریال پوششی، در صورت آسیب دیدگی به طور مستقل و جداگانه قابلیت تعویض دارند و نیاز به تخریب واصلاح تمامی نما نیست وهزینه های ترمیم به طور چشمگیری پایین خواهد آمد. ضمن اینکه در روش  خشک نماسازی، امکان بازیافت مصالح پس از گذشت عمر مفید نما وجود دارد و اسکوپ های نصب و زیرسازی فلزی نیز قابل بازیافت و استفاده مجدد خواهند بود.

عمر مفید نمای خشک ۵۰ سال  است، در صورتی که عمر مفید نماهای دوغابی ۱۰ تا ۱۵ سال می باشد.

- مقاومت در برابر زلزله منطبق با آیین نامه های زلزله

از یک سو به دلیل کاهش وزن ساختمان دراین نماسازی خشک و از سوی دیگر به دلیل نوع طراحی زیرسازی در هنگام وقوع زلزله، جابجایی بخشهای مختلف نما به طور جداگانه با تغییر مکان جانبی سازه صورت می گیرد. در نتیجه کاهش ریسک ترک خوردن، جدا شدن و سقوط مصالح در مواقع زلزله و کاهش تلفات جانی و مالی را خواهیم داشت.

- عایق حرارتی و صوتی

از یک سو، استفاده از جریان هوای طبیعی در فضای بین نمای خارجی وجداره سازه، مقاومت آن  را در برابر تبادل حرارتی بالا می برد و از سوی دیگر امکان استفاده از عایقهای صوتی و حرارتی در جداره خارجی سازه، این نما را عایق حرارتی و صوتی مناسبی برای ساختمان می کند.

- حذف تقطیر در سطوح داخلی

حضورلایه های هوا بین نمای خارجی و جداره سازه به خروج بخار آب از داخل ساختمان و کاهش رطوبت حاصل از پدیده نفوذ کمک می کند.

نمای خشک سرامیک /  پرسلانی  خشک (Dry Porcelain Ceramic)

واژه پرسلان، محدوده گسترده ای از محصولات سرامیک را که دمای پخت بالایی دارند شامل می شود.

پرسلان ها برای اینکه ماهیت زجاجی (شیشه ای) پیدا کنند و تخلخل آنها کاهش یابد، در دمای بالایی (حدود ۱۲۵۰تا ۱۴۵۰ درجه سانتیگراد) پخته می شوند، که این پخت در دمای بالا، باعث به وجود آمدن فازهای نهایی بسیار پایدار در پرسلان ها می شود. این مساله سبب می شود که پرسلان ها در برابر عوامل واکنش پذیر مقاوم گردند و حالت پایداری داشته باشند.

برای تولید پرسلان ها، مواد اولیه ای چون خاک رس، فلدسپار و سیلیس خرد شده ، در دانه های ریز هم سایز با یکدیگر مخلوط می شوند و مخلوط حاصل به یکی از چهار فرآیند شکل دهی زیر فرستاده می شوند.

۱-   شکل دهی پلاستیک نرم   (Soft Plastic Forming)

۲-   شکل دهی پلاستیک سخت  (Stiff Plastrc Forming)

۳-   شکل دهی به روش پرس  (Pressing)

۴-   ریخته گری دوغابی ( Casting)

سرامیک پرسلانی به دلیل خصوصیات فیزیکی و شیمیایی که دارد به طور گسترده ای در نماسازی خارجی ساختمان به کار می رود، از جمله این خصوصیات به شرح زیر است:

- استحکام  زیاد در برابر خوردگی و بارانهای اسیدی

- استحکام خمشی بالا

- سختی سطحی بالا (عدم خراش سطحی، حفظ زیبایی)

- مقاومت سایش بالا

- مقاومت در برابر اشعه خورشید

- پایداری مناسب در برابر تغییرات دما در فصول مختلف سال

- جذب آب پایین

- ضد حریق بودن

- عدم جذب ذرات, گردو غبار و مقامت در برابر لک پذیری

- تنوع در طرح, رنگ و ابعاد

- بالا بودن ثبات رنگ در مقابل نور خورشید

- براقیت بالا در حد ۶۰۰ لوکس

- قابلیت نصب خشک در نما و ابنیه بلند مرتبه

انواع سرامیک پرسلانی

سرامیک خشک پرسلانی به دو شکل مختلف مجوف و توپر یا فول بادی عرضه می شود.

سرامیک پرسلانی مجوف

تخلخل موجود در ضخامت این نوع سرامیک از طرفی مانع از نفوذ هوای سرد یا گرم توسط بدنه سرامیک می شود و نقش عایق را در سرامیک خشک پرسلانی ایفا می کند و از طرف دیگر باعث می شود که درصد قابل توجهی از حجم سرامیک را هوا تشکیل دهد. در نتیجه وزن پوشش نما کاهش خواهد یافت.

تعبیه حالت کام و زبانه در دو قسمت بالا و پایین سرامیک پرسلانی مجوف, باعث آب بندی کامل درز افقی نمای سرامیک می شود، به طوریکه هوا پشت آنها می رود ولی آب و رطوبت، نفوذی به قسمت پشتی نخواهد داشت.

برای قسمتهای کنج، کف پنچره، خرپشته و فلاشینگهای ساختمان، قطعاتی مخصوص از سرامیک پرسلانی مجوف طراحی شده است که علاوه بر این که قابلیت رگلاژ و آب بندی بالا را به محصول می دهد، ظرافت چشمگیری به نما می بخشد.

قیمت تمام شده سرامیک پرسلانی خشک مجوف که از نوع سرامیک های اکسترود شده محسوب می شود، به علت تکنولوژی بالای به کار رفته در ساخت آن، بیشتر است.

 سرامیک پرسلانی توپر یا فول بادی

این نوع سرامیک از سرامیک های پرسلانی خشک، دارای خاصیت جذب آب کم است و ابعاد استاندارد تولید شده آن ۶۰*۱۲۰ سانتی متر است و قابلیت برش در اندازه های متناسب با طراحی نما دارد.

اکثر دیتیل های اجرایی مربوط به سرامیک پرسلانی مجوف چه در نوع نمایان و چه در نوع غیر نمایان در این نوع سرامیک نیز امکان پذیر است و سیستم های اجرایی مخصوصی برای آن طراحی شده و قطعات آن تولید گردیده است.

قیمت تمام شده سرامیک پرسلانی خشک توپر نسبت به نوع مجوف خود کمتر است.

روشهای نصب سرامیک پرسلانی

همانطور که پیشتر اشاره شد برای نصب سرامیک های پرسلانی، دو روش وجود دارد: نمایان و غیر نمایان

۱- روش نمایان (visible)

در این روش، قطعات سرامیک پرسلانی خشک به وسیله قطعات کلییس از جنس استین لس استیل (Stainless steel)، بر روی ریلهای آلومینیومی زیرسازی متصل می شوند. در محل اتصالات سرامیک به ریل، از لاستیکهای EPDM با کفیت بالا استفاده می شود تا از لغزش سرامیک ها گردد.

رنگ کلیپس ها به وسیله رنگ پلی استر با روش الکتروستاتیکی، با رنگ سرامیک انتخابی ، همسان می گردد.

۲- روش غیر نمایان (Invisible)

این  روش در دو نوع مختلف اجرا می گردد:

سیستم کیل و سیستم شیاری

- سیستم کیل keil

در این روش از اتصالات کیل که اتصالات مکانیکی مخفی بدون نیاز به چسب هستند، برای پوشش نما استفاده می شود. این سیستم به طور گسترده ای جهت پوشش نما، دیوارهای داخلی و خارجی و سطوح بام استفاده می شود.

در این روش، سرامیک خشک پرسلانی از طریق قطعات آلومینیومی کلمپ (Clamp)، بر روی ریل های آلومینیومی افقی مخصوص این سیستم متصل می شوند.

- سیستم شیاری

در این سیستم، در پشت سرامیک ها، شیارهای ویژه ای در دو جهت معکوس توسط یک دستگاه اتوماتیک شیارزن، ایجاد می شود. سپس کلمپ ها با برجستگی های خود از طریق چسب مخصوص داخل این شیارها کاملا محکم می شوند. در آخر، سرامیک ها به واسطه همین کلمپ ها بر روی ریل سوار شده وبه وسیله پیچ کلمپ در جای خود رگلاژ می شوند.

شاخصه های فنی سیستم های اجرای نمای خشک پرسلانی

اجرای صحیح نمای خشک پرسلانی، بستگی به پارامترهای زیر دارد:

۱- بارهای وارده

بارهای وارده وزن خود اجزای سیستم (شامل المان های فلزی عمودی و افقی سازه و زیر سازی)، بارهای دائمی (شامل وزن خود سرامیک و ورق ها) و بارهای تصادفی (باد و جابجایی اسکلت بنا)

۲- جابجایی و تغییر شکل دادن

توسط بارهای سازه ای ،زمین لرزه ها، انبساط حرارتی و فشار باد

۳- انبساط حرارتی

از آنجا که نوسانات دمای فضای بیرون با توجه به اینکه دمای فضای داخلی معمولا ثابت نگه داشته می شود، تا ۵۰ درجه سانتیگراد می تواند باشد، پوشش بیرونی به دیوارها نباید بچسبد.

۴- آب بندی و دفع رطوبت

اجرای نمای پرسلانی خشک به وسیله ایجاد درزهای باز، باعث می شود که آب جمع شده در پشت پوشش اصلی نما دفع شود. این مساله به دلیل وجود تهویه طبیعی و خاصیت دودکشی این سیستم است.

۵- عایق حرارتی

اجرای نمای پرسلانی خشک مانند چتری ساختمان را در برابر انتقال همرفت حرارت حفظ می کند. علاوه بر این میزان عایق بندی این نما از طریق متریال هایی چون پلی استر، پلی استایرن ضد آتش یا فیبرهای معدنی ضد آتش، بالا برده می شود.

۶- عایق صدا

وجود پنل های عایق بندی و نصب صحیح آنها در براکت های زیرسازی نما، در جذب شوک ها موثر بوده و میزان عایق بندی بنا را در برابر صدا بالا می برد.

۷- مقاومت در برابر آتش